หากเคยฟังการพูดคุยทางวิทยุของนักบินกับ จนท ควบคุมการจราจรทางอากาศ อาจเคยได้ยินการส่งสัญญาณที่ใช้คำว่า “Heavy” เช่น “..Thai 910 Heavy..” คำนี้มีความหมายค่อนข้างตรงตัว เนื่องจากเกี่ยวข้องโดยตรงกับน้ำหนักการวิ่งขึ้นสูงสุดของเครื่องบิน
(maximum takeoff weight) อย่างไรก็ตามคำว่า Heavy ยังบอกถึงเรื่องอื่นด้วย นั่นคือความรุนแรงของความปั่นป่วนกระแสอากาศที่เครื่องบินทิ้งไว้เบื้องหลัง
1
เครื่องบินแบ่งกลุ่มตามน้ำหนัก
ในสหรัฐอเมริกาแบ่งเครื่องบินเป็นเครื่องบิน 4 ประเภท small, large, heavy, and super โดยทั่วไปจะใช้เฉพาะคำว่า heavy, and super เท่านั้น
ในปี 2015 Federal Aviation Administration
หรือ FAA กำหนดให้เครื่องบินขนาดเล็กเป็นเครื่องบินที่มีน้ำหนักบินขึ้นสูงสุด 18,600 กิโลกรัมหรือน้อยกว่า
ส่วนเครื่องบินขนาดใหญ่ “Heavy” คือเครื่องบินที่มีน้ำหนักบินขึ้นสูงสุดมากกว่า 136,000 กิโลกรัม มีเพียงแอร์บัส A380 เจ้าวาฬยักษ์(และ Antonov An-225 เมื่อครั้งที่ยังทำการบินอยู่) เท่านั้นที่เรียกเฉพาะว่า “Super”
2
จากข้อมูลของ Skybrary องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (ICAO) มีวิธีการจัดหมวดหมู่เครื่องบินที่แตกต่างกันเล็กน้อย เครื่องบินขนาดเบา (Light aircraft) คือเครื่องบินที่มีน้ำหนักบินขึ้นสูงสุด 7,000 กก.หรือน้อยกว่า
ในขณะที่เครื่องบินขนาดกลาง (Medium aircraft)คือเครื่องบินที่มีน้ำหนักมากกว่า 7,000 กก. แต่น้อยกว่า 136,000 กิโลกรัม
เช่นเดียวกับการกำหนดของ FAA เครื่องบินขนาดใหญ่ “Heavy” คือมีน้ำหนัก maximum takeoff weight 136,000 กิโลกรัมขึ้นไป และเช่นกันที่เครื่องบินแอร์บัส A380 เป็นเครื่องบินประเภทเดียวที่ได้รับชื่อเรียก “Super”
3
“Heavy” ยังหมายถึงความปั่นป่วนของกระแสอากาศที่เครื่องบินลำนั้นทิ้งไว้ ยิ่งมีขนาดใหญ่เท่าใดความปั่นป่วนของกระแสอากาศจากปลายปีกก็จะยิ่งมากขึ้นเท่านั้น wake turbulence คืออากาศหมุนที่เกิดจากปีกของเครื่องบินในขณะที่บินขึ้นหรือลงจอด และยิ่งความปั่นป่วนรุนแรงมากเท่าไร อันตรายสำหรับเครื่องบินที่ตามหลังมาก็จะยิ่งมากขึ้นเท่านั้น
เพราะฉะนั้นเมื่อนักบินติดต่อทางวิทยุ นักบินจะเพิ่มคำว่า Heavy ตามหลังชื่อเรียกขานเครื่องบินของตน เช่น Thai 910 “Heavy” เพื่อบ่งชี้ว่า จนท ควบคุมการบินควรเว้นระยะห่างระหว่างเครื่องบินที่ตามมาเท่าใด
ซึ่งหมายความว่าหากเราบินด้วยเครื่องบินใบพัดขนาดเล็ก อาจจำเป็นต้องอยู่ห่างจากเครื่องบิน A380 ขนาด Super ที่อยู่ข้างหน้าเป็นระยะทางหลายไมล์ หากเข้าใกล้เกินไป wake turbulence หรือกระแสอากาศปั่นป่วนอาจทำให้เครื่องบินขนาดเบาพลิกคว่ำได้เลย
นี่เองครับ นักบินจึงต้องใช้คำว่า Heavy หรือ Super ตามหลังชื่อเรียกขาน (Callsign) ของตัวเอง
Takeoff your Life กัปตันหมี
Cr SimpleFlying